Maan in beeld

De maan is een hemellichaam en draait om planeet aarde heen. De aarde en de maan draaien ook allebei om hun eigen as. De maan is het dichtstbijzijnde hemellichaam en staat naar ruimtelijke begrippen heel dichtbij de aarde. Je kunt de maan soms 's nachts maar soms ook overdag makkelijk met het blote oog zien, mits er natuurlijk geen bewolking aanwezig is. Afhankelijk van de baan van de maan is de afstand tussen maan en aarde gemiddeld 384.450 kilometer. Als de maan het dichtst (perigeum) bij de aarde staat is de afstand slechts 363.345 kilometer en als de maan het verst (apogeum) van de aarde afstaat is de afstand 405.500 kilometer.

De maan is qua oppervlakte toch een stuk kleiner dan de aarde. De doorsnede van de maan is slechts 3.475 kilometer en weegt zo'n 73 miljard ton. De totale massa van de aarde is dan ook 81,3 keer meer dan dat van de maan. We wegen dus 81,3 keer meer op aarde. De maan is echter maar 3,67 keer kleiner dan de aarde. De aantrekkingskracht van de maan is daardoor veel groter. Dit kun je berekenen op de volgende manier. 3,67 × 3,67 = ongeveer 13,5. De aantrekkingskracht van de maan is dus ongeveer 13,5 keer groter dan die van de aarde. Toch weeg je op de aarde ongeveer 6 keer meer dan op de maan. Hier is ook een berekening voor, namelijk 81,3 (de eerder genoemde massa van de aarde) gedeeld door 13,5 (3,67 × 3,67) = dus ongeveer 6.

Het is wassende maan (wassenaar) als iedere dag de maan weer een stukje meer te zien is met het blote oog. Dit verschijnsel duurt twee weken. Het woord wassen staat dan ook voor groeien of toenemen. Na volle maan spreken we over afnemende maan en dan wordt de maan dus twee weken lang iedere dag een stukje kleiner.

De vorm van een maan lijkt wel op een sikkel. Een sikkelvormige maan is met name overdag maar moeilijk te zien vanwege het zonlicht. De punten van een wassende maan zijn naar links gericht en de punten van een afnemende maan zijn vanzelfsprekend naar rechts gericht.

Vanaf de aarde kun je prima al die kraters zien op het aardoppervlak van de maan. De maan lijkt wel compleet bezaaid te zijn met inslagkraters. Volgens een telling van de Internationale Astronomische Unie telt de maan maar liefst 9137 grote en kleine kraters, maar waarschijnlijk zijn het er nog veel meer. Al die kraters lijken allemaal perfect rond te zijn. Dat komt door de enorme snelheid waarmee ruimterotsen inslaan op de maan. Deze snelheid wordt geschat op wel 10 kilometer per seconde. Deze immense kracht is wel te vergelijken met miljoenen atoombommen die allemaal tegelijkertijd afgaan.

We moeten blij zijn met de maan want al het ruimtegruis wat op de maan valt komt niet terecht op de aarde, maar dat is omgekeerd natuurlijk ook het geval. De aarde heeft alleen een atmosfeer en de maan niet. Alle objecten die vanuit de ruimte in onze atmosfeer terechtkomen worden grotendeels verbrand en vallen uit elkaar door de enorme snelheid. Alleen echt stevige rotsblokken zouden op de aarde terecht kunnen komen en een krater kunnen vormen, maar die kans is op de maan zonder een atmosfeer dus vele malen groter.

Door de aantrekkingskracht van de maan hebben we getijdenwerking (eb en vloed). Hoog- en laagwater ontstaat omdat aan de aantrekkingskracht aan de ene kant van de aarde groter is dan aan de andere kant van de aarde. De maan trekt eigenlijk de aarde aan, maar dat gebeurt omgekeerd ook. Alleen omdat de massa van de aarde veel groter is dan die van de maan is de versnelling van de maan naar de aarde veel groter.