Secretarisvogel (Sagittariidae)

Secretarisvogels lijken op een afstandje wel wat op een ooievaar. Deze bijzondere vogels komen voor op de savannes van Afrika veelal ten zuiden van de Sahara. Ze hebben lange krachtige poten en een grijs verenkleed. De slagpennen aan het uiteinde zijn zwart van kleur. Deze Afrikaanse roofvogel kan zeer goed jagen en kan wel 20 tot 30 kilometer jaagwandelen per dag. Ze wachten niet geduldig op een prooi zoals bijvoorbeeld een reiger dat doet, maar als ze een prooi zien met hun kolossale scherpe ogen dan gaan ze er gelijk op af met hun sterke poten. Ze zijn dan ook razendsnel. Een paar goede welgemikte trappen zijn vaak genoeg om de prooi te doden.

Ze jagen op grote insecten zoals sprinkhanen, kevers, gifslangen, reptielen, kleine zoogdieren zoals muizen, ratten en mangoesten en kikkers. Het is vooral erg gedurfd om op gifslangen te jagen, want ze zijn zeker niet immuun voor het slangengif. Ze jagen dan ook puur op snelheid en op het verrassingseffect en zorgen dan ze niet worden gebeten al gaat het een enkele keer weleens mis met fatale gevolgen dan voor beide dieren.

Secretarisvogels hebben nog een bijzondere manier van jagen. Als een dier zich verstopt in een hol onder de grond dan staat deze vogel net zolang op een graspol te trappen in de hoop dat het dier uit z'n hol komt en dat lukt vaak vrij aardig.

Vermoedelijk kreeg de secretarisvogel in de 19e eeuw zijn naam toen deze vogels voor het eerst werden gespot door Europeanen. In die tijd droegen mannelijke secretaresses grijze rokjassen en schreven met ganzenverenpennen die ze achter hun oren droegen. Deze verschijning leek veel op die van een secretarisvogel. Secretarisvogels hebben namelijk een lange kuif met opstaande zwarte veren en een oranje gelaat.

Secretarisvogels zijn vogels met zeer veel pit en dan met name in hun oersterke poten. Daarom worden ze ook wel Afrikaanse marcheerarend genoemd. Ze zijn echt razendsnel in de eerste meters en zijn ongeveer 1,5 meter groot. Ze leven vrijwel uitsluitend op de grond om te rusten en te jagen. Het zijn dan ook geen vliegers en ze zullen daarom ook niet snel voor het luchtruim kiezen. Evolutionair blijft het echter noodzakelijk voor deze roofvogels om te kunnen vliegen omdat er vele roofdieren aanwezig zijn in hun leefgebied.

Desondanks hebben secretarisvogels een spanwijdte van zo'n 2 meter, maar vliegen doen ze dus zelden of nooit. Je ziet ze alleen vliegen als ze worden bedreigd of als ze nestmateriaal moeten zoeken voor het bouwen van een nest. Het is vaak een vrij plat nest van takjes en twijgjes en er worden meestal 2 tot 3 eieren gelegd. Op deze eieren zitten rode vlekjes. Het mannetje brengt het vrouwtje voedsel zodat ze de eieren kan uitbroeden. Ze zorgen samen voor de jongen die na zo'n 65 tot 85 dagen zullen gaan uitvliegen.

Deze mooie vogels zijn ook zeer territoriaal gesteld en zijn in hun territorium dan ook altijd samen te vinden. Ze houden onderling met elkaar contact door middel van typische diepkrassende geluiden.